Fazany üýtgetmek üçin materiallar, PCM-ler, gaty ýagdaýdan suwuklyga ýa-da tersine geçiş ýaly materiýanyň ýagdaýynda üýtgeşiklikler bolup, belli bir temperaturada köp mukdarda ýylylyk energiýasyny siňdirip ýa-da goýberip bilýän aýratyn bir görnüşdir.Bu häsiýet, fazany üýtgetmek materiallarynyň temperatura gözegçiliginde, energiýa saklanyşynda we ýylylyk dolandyryş meýdanlarynda möhüm amaly ähmiýetine eýe bolýar.Aşakda fazany üýtgetmek materiallarynyň jikme-jik seljermesi:
fiziki eýeçilik
Fazany üýtgetmek materiallarynyň esasy häsiýeti, belli bir temperaturada (fazanyň üýtgemeginiň temperaturasy) köp mukdarda gizlin ýylylygy siňdirmek ýa-da goýbermek ukybydyr.Heatylylygyň siňdirilmegi prosesinde materiallar bir fazadan beýlekisine üýtgeýär, meselem gatydan suwuklyga (ereýär).Ekzotermiki prosesde material suwuklykdan gaty (gatylaşma) üýtgeýär.Bu fazanyň geçiş prosesi, adatça, örän dar temperatura aralygynda bolup geçýär we fazany üýtgetmek materiallarynyň hemişe diýen ýaly temperaturalarda gowy ýylylyk durnuklylygyna eýe bolmagyna mümkinçilik berýär.
Esasy görnüşleri
Faza üýtgetmek materiallaryny himiki aýratynlyklaryna we amaly meýdanlaryna baglylykda aşakdaky kategoriýalara bölmek bolar:
1. Organiki PCM: parafin we ýag kislotalaryny goşmak bilen.Bu materiallar himiki durnuklylygy, gaýtadan ulanylmagy we fazanyň geçiş temperaturasynyň degişli diapazony bar.
2. Organiki däl PCM: duzly erginleri we metal birleşmeleri goşmak bilen.Olaryň ýylylyk geçirijiligi, adatça organiki PCM-lerden has gowudyr, ýöne aýralyk we poslama meselesi bilen ýüzbe-ýüz bolup biler.
3. Biobase PCM: Bu tebigy biomateriallardan gelip çykýan we daşky gurşaw we durnukly aýratynlyklara eýe bolan PCM-leriň döreýän görnüşidir.
amaly meýdany
Faza üýtgetmek materiallary köp ugurlarda giňden ulanylýar, esasan:
1. Energiýa netijeliligini ýokarlandyrmak: PCM-leri diwarlar, pollar ýa-da potoloklar ýaly gurluşyk materiallaryna birleşdirmek bilen, içerdäki temperatura täsirli dolandyrylyp bilner, bu bolsa kondisioner we ýyladyş üçin energiýa sarp edilişini azaldyp biler.
2. malylylyk energiýasyny saklamak: PCM-ler ýokary temperaturada ýylylygy siňdirip we pes temperaturada ýylylygy goýberip biler, esasanam gün we ýel energiýasy ýaly täzelenýän energiýany ulanmakda energiýa üpjünçiligini we islegi deňleşdirmäge kömek eder.
3. Elektron önümleriň ýylylyk dolandyryşy: PCM-leri elektron enjamlarda ulanmak, iş wagtynda emele gelen ýylylygy dolandyrmaga, netijeliligi ýokarlandyrmaga we enjamyň ömrüni uzaltmaga kömek edip biler.
4. Ulag we gaplama: Iýmit we derman transportynda PCM-leriň ulanylmagy önümleri degişli temperatura şertlerinde saklap we önümiň hilini üpjün edip biler.
Tehniki kynçylyklar
Fazany üýtgetmek materiallarynyň möhüm artykmaçlyklaryna garamazdan, ömri, ýylylyk durnuklylygy, gaplamak we integrasiýa tehnologiýalarynyň zerurlygy ýaly amaly goşundylarda käbir tehniki kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolýarlar.Bu kynçylyklary materiallar we in engineeringener tehnologiýasyndaky ösüşler arkaly ýeňip geçmeli.
Faza üýtgetmek materiallary, özboluşly ýylylyk öndürijiligi we giň ulanylyş perspektiwalary sebäpli ýaşyl energiýa we durnukly tehnologiýa ugurlarynda uly garaşylýar.
PCM-leriň geljekki ösüş perspektiwalary
Fazany üýtgetmek materiallarynyň (PCM) köp pudaklarda ulanylmagy, giň potensialynyň we geljekdäki ösüş perspektiwalarynyň bardygyny görkezýär.Bu materiallar faza geçişlerinde köp mukdarda ýylylygy siňdirmek we çykarmak ukyby üçin ýokary baha berilýär.Aşakda fazany üýtgetmek materiallarynyň geljekdäki ösüşiniň birnäçe möhüm ugurlary we geljegi bar:
1. Energiýa netijeliligi we arhitektura
Arhitektura pudagynda PCM-ler adaty ýyladyş we kondisionerlere garaşlylygy azaltmak üçin akylly temperatura gözegçilik ulgamlarynyň bir bölegi hökmünde ulanylyp bilner.PCM-leri diwarlar, üçekler, pollar ýa-da penjireler ýaly gurluşyk materiallaryna goşmak bilen, binalaryň ýylylyk netijeliligi ep-esli ýokarlanyp, energiýa sarp edilip, parnik gazlarynyň zyňyndylary azaldylyp bilner.Geljekde täze we täsirli fazany üýtgetmek materiallarynyň işlenip düzülmegi we çykdajylaryň azalmagy bilen bu programma has giň ýaýrap biler.
2. Täzelenýän energiýa ulgamlary
Gün we ýel energiýasy ýaly täzelenip bilýän energiýa ulgamlarynda PCM-ler üpjünçiligi we islegi deňleşdirmek üçin energiýa saklaýjy serişde bolup biler.Mysal üçin, gün energiýasyny ýygnamak ulgamlaryndan emele gelýän ýylylyk energiýasy PCM-lerde saklanyp, gijelerine ýa-da iň ýokary isleg wagtynda goýberilip bilner.Bu, energiýany ulanmagyň netijeliligini ýokarlandyrmaga we energiýa üpjünçiliginiň dowamlylygyny üpjün etmäge kömek edýär.
3. Elektron önümleriň temperatura gözegçiligi
Elektron enjamlar barha kiçelip, ýokary öndürijilikli bolansoň, ýylylygyň ýaýramagy esasy kynçylyga öwrüldi.PCM-ler ýylylyk ýüklerini dolandyrmak, enjamyň ömrüni uzaltmak we öndürijiligi ýokarlandyrmak üçin kompýuter prosessorlary we ykjam enjamlar ýaly elektron önümlerinde ulanylyp bilner.
4. Dokma we geýim
PCM-leriň dokma önümlerinde ulanylmagy hem giňelmek mümkinçiligini görkezýär.Geýimlere birleşdirilen PCM-ler geýeniň bedeniniň gyzgynlygyny kadalaşdyryp, rahatlygy ýokarlandyryp we aşa howa şertlerine çydap biler.Mysal üçin, sport eşikleri we açyk enjamlar bu materialy beden temperaturasynyň durnuklylygyny saklamak üçin ulanyp biler.
5. Saglygy goraýyş
Saglygy goraýyş pudagynda PCM-ler neşe we sanjymlar ýaly lukmançylyk önümleriniň temperaturasyna gözegçilik etmek, daşamak we saklamak wagtynda olaryň durnuklylygyny we netijeliligini üpjün etmek üçin ulanylyp bilner.Mundan başga-da, PCM-ler fiziki bejeriş üçin temperatura gözegçilik edilýän geýimler ýaly bejeriş önümlerinde hem ulanylýar.
6. Ulag
Iýmit we himiki serişdeleri daşamakda, PCM-ler harytlary amatly temperatura aralygynda saklamak üçin ulanylyp bilner, esasanam sowuk zynjyryň logistikasyny talap edýän ssenariýalarda.
Geljekdäki kynçylyklar we ösüş ugurlary:
PCM-leriň ulanmak üçin ägirt uly mümkinçilikleri bar bolsa-da, gymmaty, daşky gurşawa täsirini bahalandyrmak, uzak möhletleýin durnuklylyk we ylalaşyk meselesi ýaly has giň täjirçilik programmalarynda käbir kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolýarlar.Geljekki gözlegler has netijeli, ekologiýa taýdan arassa we tygşytly PCM-leri ösdürmäge, şeýle hem bar bolan ulgamlar üçin integrasiýa usullaryny kämilleşdirmäge gönükdiriler.
Mundan başga-da, energiýany tygşytlamak, zyňyndylary azaltmak we durnukly ösüşe bolan global islegiň artmagy bilen, fazalary üýtgetmek materiallaryny gözlemek we ulanmak, degişli tehnologiýalaryň çalt ösmegine we täzelenmegine hemaýat edip, has köp maliýe goldawyny we bazaryň ünsüni özüne çeker.
Iş wagty: 28-2024-nji maý